Các Khu Vực Trên Sân Bóng – Cấu Trúc Chuẩn Theo FIFA

Bóng đá yêu cầu sự phối hợp giữa kỹ năng cầu thủ cùng cách tổ chức sân thi đấu. Các khu vực trên sân bóng được thiết kế theo tiêu chuẩn, phục vụ cho mục đích thi đấu, chiến thuật & công bằng. Khi hiểu rõ từng phần sân, cầu thủ sẽ thi đấu hiệu quả hơn, HLV dễ dàng đưa ra chiến lược hợp lý, còn khán giả theo dõi trận cầu trực quan hơn. Bài viết dưới đây Sunwin sẽ giúp bạn khám phá chi tiết từng khu vực quan trọng trên sân theo quy định của FIFA.

Kích thước & bố cục chung của sân bóng theo FIFA

Tiêu chuẩn kích thước cùng bố cục sân bóng đá theo FIFA & IFAB được quy định rõ ràng nhằm bảo đảm sự công bằng, an toàn và chuyên nghiệp trong mọi trận cầu. Kích thước sân có thể dao động, nhưng vẫn nằm trong giới hạn cụ thể tùy theo cấp độ thi đấu.

Khu vực	Sân thường	Sân quốc tế
Chiều dài(touchline)	90–120 m	100–110 m
Chiều rộng(goal line)	45–90 m	64–75 m
Độ rộng vạch kẻ	≤ 12 cm	≤ 12 cm
Vòng tròn trung tâm	Bán kính 9,15 m	Bán kính 9,15 m

Sân bóng được chia thành 2 nửa bằng nhau bởi đường giữa sân, cắt ngang qua tâm. Vòng tròn trung tâm giúp bảo đảm khoảng cách tối thiểu trong tình huống giao bóng. Đường biên dọc quy định chiều dài sân, trong khi đó, đường biên ngang giới hạn chiều rộng & đặt khung thành ở hai đầu. Tất cả các đường kẻ đều được sơn màu trắng, rộng đồng đều 12 cm. Những quy định này giúp đảm bảo mỗi trận đấu diễn ra một cách thống nhất và phù hợp với quy tắc thi đấu quốc tế.

Phân tích chi tiết các khu vực trên sân bóng 11 người

Sân bóng đá 11 người theo tiêu chuẩn FIFA được thiết kế thành nhiều khu vực rõ ràng, mỗi phần đều có chức năng & ý nghĩa chiến thuật riêng. Dưới đây là mô tả chuyên sâu về chức năng, kích thước cùng vai trò của các khu vực trên sân bóng:

Đường giữa sân & vòng tròn trung tâm

Đường giữa sân là đường kẻ ngang chia sân thành 2 phần bằng nhau, vuông góc với đường biên dọc. Tâm của đường này là vị trí đặt bóng để khai cuộc trận đấu. Xung quanh điểm giữa là vòng tròn trung tâm với bán kính 9,15 mét.

Trong các tình huống bắt đầu trận hoặc sau bàn thắng, mọi cầu thủ đội không giao bóng cần phải đứng ngoài vòng tròn & giữ khoảng cách tối thiểu 9,15 mét so với bóng. Vòng tròn trung tâm giúp đảm bảo nguyên tắc công bằng trong khởi đầu và tạo ra khoảng trống chiến thuật cho đội giao bóng thực hiện đường chuyền đầu tiên thuận lợi, tránh bị áp sát ngay lập tức.

Khu vực cấm địa(Penalty area / 16m50)

Khu vực cấm địa là vùng hình chữ nhật lớn quanh khung thành, có kích thước 16,5 mét từ cột dọc ra 2 bên & 16,5 mét vào trong sân tính từ đường biên ngang. Đây chính là khu vực đặc biệt quan trọng với hai chức năng chiến thuật cùng luật lệ rõ ràng:

• Thủ môn có thể dùng tay để chơi bóng trong khu vực này.
• Nếu cầu thủ phòng ngự phạm lỗi ở khu cấm địa, đội tấn công sẽ được hưởng quả phạt đền.

Do tầm quan trọng lớn, khu vực này thường được bố trí hệ thống phòng thủ dày đặc, nhất là trong tình huống bóng chết. Đồng thời, cầu thủ tấn công cũng thường xuyên tận dụng khoảng trống hoặc thực hiện phối hợp trong vòng cấm để tạo cơ hội ghi bàn.

Khu vực cầu môn(Goal area / 5m50)

Nằm trong khu cấm địa, khu vực cầu môn có kích thước nhỏ hơn, chỉ khoảng 5,5 mét từ mỗi cột dọc & 5,5 mét ra vào sân. Goal area chính là nơi:

• Đặt bóng khi thực hiện các phát bóng lên(goal kick).
• Trọng tài chỉ định điểm thực hiện một số quả đá phạt gián tiếp, chẳng hạn như khi thủ môn phạm luật kỹ thuật.

Dù diện tích nhỏ, nhưng khu cầu môn lại đóng vai trò trọng tâm trong việc tổ chức hàng thủ, nhất khi đội bạn gây áp lực cao. Thủ môn thường lấy khu vực này để làm “góc nhìn chính” phán đoán hướng sút, cản phá bóng bổng, ra vào hợp lý.

Chấm phạt đền và vòng cung 16m50

Chấm phạt đền chính là điểm tròn có bán kính 9 cm, cách khung thành chính xác 11 mét. Đây là nơi thực hiện cú sút penalty sau lỗi nghiêm trọng trong khu vực cấm địa. Quanh khu cấm địa còn có một vòng cung 16m50 – đường cong bán kính 9,15 mét từ chấm phạt đền. Vòng cung này bảo đảm tất cả các cầu thủ trừ người thực hiện & thủ môn đều phải đứng cách bóng ít nhất 9,15 mét, không được tiến vào khu vực cho tới khi bóng được sút. Dễ thấy, chấm phạt đền là nơi quyết định sinh tử trong nhiều trận bóng. Tâm lý, chiến thuật & khả năng đọc vị thủ môn đóng vai trò cực kỳ lớn tại khu vực này.

Khu vực góc sân(Corner arc)

Ở mỗi góc sân, anh em sẽ thấy một vòng cung nhỏ bán kính 1 mét – đây chính là khu vực để đặt bóng khi thực hiện các quả đá phạt góc. Cạnh đó là cọc cờ góc, có chiều cao ít nhất 1,5 mét, không đầu nhọn để bảo đảm an toàn.

Cú đá từ khu vực này thường đem đến những pha bóng bổng nguy hiểm, đánh đầu hoặc thậm đá thẳng vào khung thành. Vì vậy, khu vực này có ý nghĩa chiến thuật cực lớn, đặc biệt với đội sở hữu cầu thủ tạt bóng tốt hoặc có tiền đạo cao to. Xem Thêm: Trọng Tài Bóng Đá – Người Giữ Gìn Công Lý Trên Sân Cỏ

Đường biên ngang và biên dọc

Không đơn thuần là giới hạn sân thi đấu, đường biên ngang và biên dọc đóng vai trò chiến thuật quan trọng, ảnh hưởng tới cả tấn công lẫn phòng ngự. Các tình huống sát biên thường quyết định nhịp trận bóng, từ ném biên tới phạt góc hay phát bóng lên.

Loại đường biên	Vị trí & Kích thước	Vai trò khi bóng ra ngoài
Đường biên dọc(Touchline)	Hai cạnh dài sân, dài 90–120m.	Khu vực ném biên cho đội không chạm vào bóng cuối cùng.
Đường biên ngang(Goal line)	Hai cạnh ngắn, rộng 45–90m.	Đội tấn công chạm bóng cuối -> phát bóng lên. Đội phòng ngự chạm bóng cuối -> đá phạt góc.

Khung thành(Goal frame)

Khung thành chính là nơi kết thúc của mọi pha tấn công, đồng thời còn là điểm bùng nổ cảm xúc trong mỗi trận cầu. Từ cú sút quyết định, pha bay người cản phá của thủ môn cho tới tình huống phá bóng giải nguy – mọi khoảnh khắc kịch tính đều xoay quanh Goal frame. Cấu tạo của khung gồm:

• Chiều cao: 2,44 mét(8 feet).
• Chiều rộng: 7,32 mét(24 feet).
• Cột dọc, xà ngang & lưới: Màu trắng với độ dày tối đa 12 cm.

Bóng chỉ được tính là bàn thắng nếu như vượt qua hoàn toàn đường biên ngang trong khung thành. Vị trí khung thành đóng vai trò chiến thuật quan trọng, là điểm hội tụ áp lực, phòng thủ & các pha bóng nguy hiểm.

Khu vực kỹ thuật

Dù không trực tiếp tham gia thi đấu, khu vực kỹ thuật lại đóng vai trò vô cùng quan trọng. Đây chính là nơi HLV trưởng đưa ra chỉ đạo, điều chỉnh chiến thuật, đồng thời truyền lửa tinh thần cho cầu thủ trên sân.

• HLV trưởng & trợ lý: Chỉ đạo chiến thuật & ra quyết định thay người.
• Cầu thủ dự bị: Sẵn sàng vào sân theo yêu cầu.
• Nhân viên y tế & trọng tài thứ tư: Hỗ trợ khi có chấn thương hoặc điều hành trận đấu.

Khu vực này thường được kẻ ranh giới rõ ràng, sâu vào 1m & kéo dài dọc theo khu ghế dự bị. HLV chỉ được đứng trong phạm vi cho phép để chỉ đạo, giúp trận bóng diễn ra trật tự, đúng quy định FIFA.

Khu VAR và các khu vực trên sân bóng khác

Dù không nằm trực tiếp trên sân, nhưng VAR(Video Assistant Referee) hiện là một phần không thể thiếu của bóng đá hiện đại. Phòng VAR thường được đặt riêng biệt, kết nối sân qua hệ thống camera nhiều góc. VAR có nhiệm vụ hỗ trợ trọng tài xác định các tình huống:

• Ghi bàn hợp lệ.
• Phạt đền.
• Thẻ đỏ trực tiếp.
• Nhận diện nhầm cầu thủ.

Ngoài ra, các khu vực trên sân bóng khác như phòng truyền hình, báo chí, cabin y tế, đường hầm cầu thủ đều góp phần hoàn thiện cấu trúc sân vận động chuyên nghiệp.

Kết luận

Hiểu đúng các khu vực trên sân bóng theo FIFA giúp trận cầu tuân thủ luật lệ, phát huy chiến thuật & nâng cao hiệu quả thi đấu. Mỗi đường kẻ, vùng sân đều mang chức năng riêng – từ phân chia vị trí, điều phối lối chơi tới hỗ trợ công bằng trong xử lý tình huống. Khi nắm rõ kiến thức này, cầu thủ sẽ tự tin thi đấu, HLV dễ triển khai chiến thuật, còn người xem sẽ cảm nhận trận đấu rõ ràng, hấp dẫn hơn.